Düşük ve rahimdışı hamilelik
Hamileliğin altıncı ayına kadar, düşükten söz edilir. Altıncı aydan sonra erken doğum söz konusu olur. Zaten düşükler en sık, ilk üç ay boyunca olur. Bir düşük tehdidi nasıl ortaya çıkar? Hamileliğiniz normal başlıyor görünüyordu ve birden bazen karnın altında sancılara eşlik eden bazı kanamalar fark ettiniz. Paniğe kapılmadan önce kendinize adetlerinizin teorik zamanı olup olmadığını sorun. Hamileliğin ilk iki, üç ayında hamile bir kadının biraz kanaması olabilir. Bu kanamaların hiçbir önemi yoktur. Bu durumun dışındaki bütün kanamalar bir alarm sinyali sayılmalı ve gecikmeden sizi bir hekime yönlendirmelidir. Yalnızca o, sizi inceleyerek bu kanamanın anlamını bulmayı deneyecektir. Hemen anlamak çok zordur ve vakaların çoğunda geleceği görmeyi denemek için hekim yumurtanın görünüşü ve hacmine göre hamileliğin normal nitelikte olup olmadığını belirlemeye izin veren bir ekografi isteyecektir. Belki de hekim, hamilelik hormonunun (Beta H.C.G.) normal bir oranda salgılanıp salgılanmadığını görmek için bir ölçüm isteyecektir. Ne yapmak gerek? Genelde bir düşük tehdidinin geleceğini anında görmek olası değildir. Beklerken ne yapmalıdır? Olayların nasıl gelişeceğini görmek için beklemekten başka yapılacak bir şey yoktur. Düşük mü değil mi? Ve bu rahatsız durum birkaç gün ya da hatta birkaç hafta sürebilir.
Eskiden bir düşük tehdidi olduğunda, anneye dinlenmesi öğütlenir ve otomatik olarak hormon tedavisi yazılırdı. Bu tavır şimdi terkedildi. Hormon tedavileri hiçbir işe yaramıyor artık (gelişmeyen bir yumurtanın rahimde tutulmasının uzatılması durumu dışında). Dinlenme, erken doğum tehdidinde gerekliyse de, düşük tehdidi karşısında yararı yoktur. Kesin bir teşhis konmadıkça kanama durumunda etkinliği durdurmak ve durum karşısında gerekenleri belirleyecek bir hekime görünmek uygundur.
Buna karşın, eğer düşük tehdidi bilinen bir nedene bağlıysa, örneğin boynun aşırı açıklığı gibi, özel bir tedavi gerekli görülür.
Ne olacak?
Bazı durumlarda, her şey yolunda gider. Kanamalar azalır, boyun kapalıdır, rahim gelişmeyi sürdürür. Hormon ölçümlerinin sayılan düzenli olarak artar. Ekografi, hamileliğin evriminin sürdüğünü onaylar. Bununla beraber, ancak hekim düşük tehdidinin yok edildiğine karar verdiğinde normal yaşama dönebilirsiniz.
Birçok kadın, düşük tehdidinden sonra oluşum bozukluğu olan bir çocuk dünyaya getirme kaygısını taşır. Bu kaygının gerçekliği yoktur. Eğer düşük gerçekleşmiyorsa ve hamilelik sürüyorsa, normal bir doğum geçirme şansına, bir başka hamile kadar sahiptir. Diğer durumlarda, tehdit yavaş yavaş kesinleşir Kanamalar düzenli olarak artar, rahmi artık gelişmez, ekografi hamileliğin kesilişini onaylar. Düşüğün kendisi de karın altında hissedilen "kolikler"in eşlik ettiği kanamalarla ortaya çıkar. Bu kolikler yumurtayı atan rahim kasılmalarıdır.
Eğer şiddetli bir kanama yoksa, evinizde kalabilirsiniz. Ani bir düşük otomatik olarak kürtaj gerektirmez. Buna karşın vücuttan atılan her şeyi saklayın ve hemen hekime gidin. Yalnız hekim, düşüğün tamam olup olmadığını ve yumurtanın herhangi bir parçasının rahimde kalıp kalmadığını söyleyebilecektir. Kalan parça bir iltihap ya da bir kanamaya neden olabilir.
Yine de eğer önemli bir kanama varsa, acilen hastaneye ya da kliniğe gidin.
Düşükten sonra ne kadar süre dinlenmek gerek?
Normal olarak birkaç günde ayağa kalkarsınız. Bir düşükten sonra uzun sürebilecek bir bunalım dönemi yaşanmasına sık rastlanır. Bu bunalım psikolojik olarak, bir çocuk beklediği için mutlu bir kadının düşlerinin birden yıkıldığını görmesi şeklinde açıklanıyor. Bunalım aynı zamanda bir hamileliğin yarıda kesilmesini izleyen hormonal bir dengesizlikle (doğumdan sonra olduğu gibi) fiziksel olarak da açıklanıyor. Eğer böyle bir bunalımdaysanız ve endişeliyseniz, hekime bundan söz etmekte tereddüt etmeyin.
Bir düşükten sonra, gelecek hakkında kendinize sorular soracaksınız. Bu düşüğün nedenini ve bir sonraki hamilelikte tekrarlamasını engellemek üzere alınacak önlemleri öğrenmek isteyeceksiniz. Hekim yeniden adet görmeye başladığınızda birkaç inceleme yaptırtarak zaten bu işe başlayacaktır. Bu incelemelerin yararını anlamanız için, ani bir düşüğün başlıca nedenlerini bilmeniz gereklidir.
Öncelikle, önemli bir şey vardır. Genelde düşük bir kazadır. Sonrasında kadın, diğer hamileliklerini iyi yürütür. Vakaların çoğunda (%70) bu düşükler kromozon anormalliklerine bağlıdır. Kromozomların sayı, şekil ve bölünme anormalliği, çoğunlukla yaşayamayacak kusurlu bir yumurtaya varıyor. Düşük, bir şekilde, doğanın kendi kendine, yumurtayı dışarı atarak düzelttiği bir hatadan ileri geliyor. Bu kusurlu yumurtalar arasında çoğunlukla "saydam yumurta" denilen embriyonun varolmadığı yumurta bulunur. Yalnızca yumurtanın eklentilerini oluşturmaya yönelik bölüm gelişmiştir. Kromozom anormalliğinden kaynaklanan bir düşük, sonraki hamileliklerde kaygı yaratmamalıdır.
Diğer durumlarda tersine, düşüğün temelinde bilinmediğinden ve tedavi edilmediğinden, arka arkaya düşüklere neden olabilecek sürekli bir neden vardır.
Tekrar eden düşükler
Arka arkaya düşükleri yaratacak nedenler arasında, şematik olarak üç büyük grup belirlenebilir:
1. Rahim seviyesinde yatan bölgesel nedenler,
2. Annenin hastalıkları,
3. Hormon yetersizlikleri.
Rahimdeki bölgesel nedenler: Yumurtanın normal gelişimi şunların bileşimini gerektirir:
Yumurtayı barındıran rahim,
Rahmi kaplayan mukoza,
Rahmi kapatan boyun .
Bu üç, öğeden birinin herhangi bir anormalliği düşüğe neden olabilir.
RAHİMDIŞI HAMİLELİK
Yumurta rahimde yuvalanacağı yerde, anormal bir şekilde, bir boruda yuvalanabilir. Üçüncü aydan önce genelde gelişecek yeri olmadığı için ölür. Ama önce, yavaş yavaş borunun çeperinde gezecek, onu çizecek, hatta büyük kazaya neden olarak boruyu patlatacaktır.
Cerrahi bir müdahaleyi olabildiğince erken uygulayabilmek için rahimdışı hamileliğin teşhisini en erken şekilde yapmak kaçınılmazdır. Başka bir çözüm yoktur. Rahimdışı hamilelik gelişemez. Pratikte rahimdışı hamilelik, adetlerin belli tarihinden bile önce olagelen ve kadını hataya düşürebilen kanamalarla belli olur. Hemen, bazen çok çok yoğun olan sancılar hissedilir. Teşhisi, iki inceleme yönlendirir: Beta HCG (hamileliğin varlığını gösteren hormon) ölçümü ve rahmin boş olduğunu, boruda anormal bir görüntünün varlığını gösteren ekografi. Bir başka inceleme de bu teşhisi onaylar, kolioskopi. Karın çeperi seviyesinde küçük bir çizikten sokulan ışıklı bir tüp, karnın içine bakmaya ve rahimdışı bir hamileliğin varlığım onaylamaya izin verir. Rahimdışı hamilelik, ya bir klasik müdahaleyle ya da kolioskopiyle ameliyat edilmelidir. Eğer hamileliğin başında sancıların eşlik ettiği kanamalarınız varsa, gecikmeden hekime danışmak çok önemlidir.
Rahimdışı bir hamilelik geçirmiş bir kadın daha sonra bir ya da daha çok hamileliği gayet iyi yürütebilir. Bu durumun nüksetme niteliğine sahip olduğu da doğrudur. Eğer daha önce bir rahimdışı hamilelik yaşadıysanız, adetlerin en küçük bir gecikmesinden sonra, yine hamile olduğunuzdan eminseniz, en küçük bir anormallikte çabucak bir hekime görünmekte tereddüt etmeyin.
Hamileliğin altıncı ayına kadar, düşükten söz edilir. Altıncı aydan sonra erken doğum söz konusu olur. Zaten düşükler en sık, ilk üç ay boyunca olur. Bir düşük tehdidi nasıl ortaya çıkar? Hamileliğiniz normal başlıyor görünüyordu ve birden bazen karnın altında sancılara eşlik eden bazı kanamalar fark ettiniz. Paniğe kapılmadan önce kendinize adetlerinizin teorik zamanı olup olmadığını sorun. Hamileliğin ilk iki, üç ayında hamile bir kadının biraz kanaması olabilir. Bu kanamaların hiçbir önemi yoktur. Bu durumun dışındaki bütün kanamalar bir alarm sinyali sayılmalı ve gecikmeden sizi bir hekime yönlendirmelidir. Yalnızca o, sizi inceleyerek bu kanamanın anlamını bulmayı deneyecektir. Hemen anlamak çok zordur ve vakaların çoğunda geleceği görmeyi denemek için hekim yumurtanın görünüşü ve hacmine göre hamileliğin normal nitelikte olup olmadığını belirlemeye izin veren bir ekografi isteyecektir. Belki de hekim, hamilelik hormonunun (Beta H.C.G.) normal bir oranda salgılanıp salgılanmadığını görmek için bir ölçüm isteyecektir. Ne yapmak gerek? Genelde bir düşük tehdidinin geleceğini anında görmek olası değildir. Beklerken ne yapmalıdır? Olayların nasıl gelişeceğini görmek için beklemekten başka yapılacak bir şey yoktur. Düşük mü değil mi? Ve bu rahatsız durum birkaç gün ya da hatta birkaç hafta sürebilir.
Eskiden bir düşük tehdidi olduğunda, anneye dinlenmesi öğütlenir ve otomatik olarak hormon tedavisi yazılırdı. Bu tavır şimdi terkedildi. Hormon tedavileri hiçbir işe yaramıyor artık (gelişmeyen bir yumurtanın rahimde tutulmasının uzatılması durumu dışında). Dinlenme, erken doğum tehdidinde gerekliyse de, düşük tehdidi karşısında yararı yoktur. Kesin bir teşhis konmadıkça kanama durumunda etkinliği durdurmak ve durum karşısında gerekenleri belirleyecek bir hekime görünmek uygundur.
Buna karşın, eğer düşük tehdidi bilinen bir nedene bağlıysa, örneğin boynun aşırı açıklığı gibi, özel bir tedavi gerekli görülür.
Ne olacak?
Bazı durumlarda, her şey yolunda gider. Kanamalar azalır, boyun kapalıdır, rahim gelişmeyi sürdürür. Hormon ölçümlerinin sayılan düzenli olarak artar. Ekografi, hamileliğin evriminin sürdüğünü onaylar. Bununla beraber, ancak hekim düşük tehdidinin yok edildiğine karar verdiğinde normal yaşama dönebilirsiniz.
Birçok kadın, düşük tehdidinden sonra oluşum bozukluğu olan bir çocuk dünyaya getirme kaygısını taşır. Bu kaygının gerçekliği yoktur. Eğer düşük gerçekleşmiyorsa ve hamilelik sürüyorsa, normal bir doğum geçirme şansına, bir başka hamile kadar sahiptir. Diğer durumlarda, tehdit yavaş yavaş kesinleşir Kanamalar düzenli olarak artar, rahmi artık gelişmez, ekografi hamileliğin kesilişini onaylar. Düşüğün kendisi de karın altında hissedilen "kolikler"in eşlik ettiği kanamalarla ortaya çıkar. Bu kolikler yumurtayı atan rahim kasılmalarıdır.
Eğer şiddetli bir kanama yoksa, evinizde kalabilirsiniz. Ani bir düşük otomatik olarak kürtaj gerektirmez. Buna karşın vücuttan atılan her şeyi saklayın ve hemen hekime gidin. Yalnız hekim, düşüğün tamam olup olmadığını ve yumurtanın herhangi bir parçasının rahimde kalıp kalmadığını söyleyebilecektir. Kalan parça bir iltihap ya da bir kanamaya neden olabilir.
Yine de eğer önemli bir kanama varsa, acilen hastaneye ya da kliniğe gidin.
Düşükten sonra ne kadar süre dinlenmek gerek?
Normal olarak birkaç günde ayağa kalkarsınız. Bir düşükten sonra uzun sürebilecek bir bunalım dönemi yaşanmasına sık rastlanır. Bu bunalım psikolojik olarak, bir çocuk beklediği için mutlu bir kadının düşlerinin birden yıkıldığını görmesi şeklinde açıklanıyor. Bunalım aynı zamanda bir hamileliğin yarıda kesilmesini izleyen hormonal bir dengesizlikle (doğumdan sonra olduğu gibi) fiziksel olarak da açıklanıyor. Eğer böyle bir bunalımdaysanız ve endişeliyseniz, hekime bundan söz etmekte tereddüt etmeyin.
Bir düşükten sonra, gelecek hakkında kendinize sorular soracaksınız. Bu düşüğün nedenini ve bir sonraki hamilelikte tekrarlamasını engellemek üzere alınacak önlemleri öğrenmek isteyeceksiniz. Hekim yeniden adet görmeye başladığınızda birkaç inceleme yaptırtarak zaten bu işe başlayacaktır. Bu incelemelerin yararını anlamanız için, ani bir düşüğün başlıca nedenlerini bilmeniz gereklidir.
Öncelikle, önemli bir şey vardır. Genelde düşük bir kazadır. Sonrasında kadın, diğer hamileliklerini iyi yürütür. Vakaların çoğunda (%70) bu düşükler kromozon anormalliklerine bağlıdır. Kromozomların sayı, şekil ve bölünme anormalliği, çoğunlukla yaşayamayacak kusurlu bir yumurtaya varıyor. Düşük, bir şekilde, doğanın kendi kendine, yumurtayı dışarı atarak düzelttiği bir hatadan ileri geliyor. Bu kusurlu yumurtalar arasında çoğunlukla "saydam yumurta" denilen embriyonun varolmadığı yumurta bulunur. Yalnızca yumurtanın eklentilerini oluşturmaya yönelik bölüm gelişmiştir. Kromozom anormalliğinden kaynaklanan bir düşük, sonraki hamileliklerde kaygı yaratmamalıdır.
Diğer durumlarda tersine, düşüğün temelinde bilinmediğinden ve tedavi edilmediğinden, arka arkaya düşüklere neden olabilecek sürekli bir neden vardır.
Tekrar eden düşükler
Arka arkaya düşükleri yaratacak nedenler arasında, şematik olarak üç büyük grup belirlenebilir:
1. Rahim seviyesinde yatan bölgesel nedenler,
2. Annenin hastalıkları,
3. Hormon yetersizlikleri.
Rahimdeki bölgesel nedenler: Yumurtanın normal gelişimi şunların bileşimini gerektirir:
Yumurtayı barındıran rahim,
Rahmi kaplayan mukoza,
Rahmi kapatan boyun .
Bu üç, öğeden birinin herhangi bir anormalliği düşüğe neden olabilir.
RAHİMDIŞI HAMİLELİK
Yumurta rahimde yuvalanacağı yerde, anormal bir şekilde, bir boruda yuvalanabilir. Üçüncü aydan önce genelde gelişecek yeri olmadığı için ölür. Ama önce, yavaş yavaş borunun çeperinde gezecek, onu çizecek, hatta büyük kazaya neden olarak boruyu patlatacaktır.
Cerrahi bir müdahaleyi olabildiğince erken uygulayabilmek için rahimdışı hamileliğin teşhisini en erken şekilde yapmak kaçınılmazdır. Başka bir çözüm yoktur. Rahimdışı hamilelik gelişemez. Pratikte rahimdışı hamilelik, adetlerin belli tarihinden bile önce olagelen ve kadını hataya düşürebilen kanamalarla belli olur. Hemen, bazen çok çok yoğun olan sancılar hissedilir. Teşhisi, iki inceleme yönlendirir: Beta HCG (hamileliğin varlığını gösteren hormon) ölçümü ve rahmin boş olduğunu, boruda anormal bir görüntünün varlığını gösteren ekografi. Bir başka inceleme de bu teşhisi onaylar, kolioskopi. Karın çeperi seviyesinde küçük bir çizikten sokulan ışıklı bir tüp, karnın içine bakmaya ve rahimdışı bir hamileliğin varlığım onaylamaya izin verir. Rahimdışı hamilelik, ya bir klasik müdahaleyle ya da kolioskopiyle ameliyat edilmelidir. Eğer hamileliğin başında sancıların eşlik ettiği kanamalarınız varsa, gecikmeden hekime danışmak çok önemlidir.
Rahimdışı bir hamilelik geçirmiş bir kadın daha sonra bir ya da daha çok hamileliği gayet iyi yürütebilir. Bu durumun nüksetme niteliğine sahip olduğu da doğrudur. Eğer daha önce bir rahimdışı hamilelik yaşadıysanız, adetlerin en küçük bir gecikmesinden sonra, yine hamile olduğunuzdan eminseniz, en küçük bir anormallikte çabucak bir hekime görünmekte tereddüt etmeyin.
